Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) naruralnie występuje na większości obszaru Europy. W Polsce jest gatunkiem rodzimym.
Jesion wyniosły - opis
Jesion wyniosły dorasta do 40 m wysokości, a niektóre osobniki wyjątkowo nawet do 45 m. Jest uważany za jeden z najwyższych rodzimych drzew liściastych w Europie. Jesion wyniosły ma wysmukły, elegancki pokrój.
Pień jest wysoki i prosty, zwykle regularnie walcowaty (bez większych wgłębień i deformacji), prawie zawsze pojedynczy, osiąga dużą grubość. Korona średnio szeroka, luźna i prześwitująca. Konary są proste i regularne, u drzew rosnących w zwarciu zaczynają się wysoko, u odosobnionych - nisko.
Liście są duże, składające się z 9–15 listków siedzących lub krótkoogonkowych. Liść składa się z listków o długości ok. 6 cm i szerokości 3 cm. Każdy listek jest lancetowaty, nieco nierówny u podstawy, na szczycie ostry, z nieco ostrym ząbkowaniem na brzegach. Górna powierzchnia jest ciemnozielona, dolna szarawozielona. Nerw główny i nerwy boczne są białawe i wystają na stronie dolnej. Jesienią liście nie przebarwiają się - opadają zielone (zwykle już około połowy października) lub usychają na drzewie.
Jesion wyniosły - od nasionka do drzewa
Jesion wyniosły owocuje obficie co 2 lata, poczynając mniej więcej od 30–40 roku życia (drzewa rosnące w odosobnieniu zaczynają owocować w wieku 25 lat). Owoce, tzw. samary to pojedyncze, języczkowate skrzydlaki zebrane w gęste wiązki. Występują w bardzo dużych ilościach. Składają się z jednonasiennego, płaskiego orzeszka opatrzonego języczkowatym skrzydełkiem długości 2,5-4 cm. Kolor skrzydlaków w młodości jest intensywnie zielony, następnie żółtawy, po dojrzeniu stają się jasnobrązowye Owoce dojrzewają na przełonie września-października. Skrzydlaki utrzymują się na drzewie bardzo długo, często nawet przez całą zimę i część wiosny.
Jesion wyniosły - uprawa
W celu wyhodowania jesiona wyniosłego z nasionka należy stratyfikować* nasiona w temperaturze 3ºC przez 3-6 miesięcy. Do gruntu wysiewamy w kwietniu natomiast do doniczki można sadzić przez cały rok. Siewki są wrażliwe na przesychanie. Przesadzamy dwuletnie rośliny. Żywotność nasion wynosi 80%
Jesion wyniosły posiada duże wymagania co do gleby i nasłonecznienia, ale za to jest bardzo tolerancyjny pod względem temperatury. Jest mrozoodporny, ale równocześnie ze wszystkich rodzimych drzew najbardziej wrażliwy na późne wiosenne przymrozki, w czasie których jego młode liście niezwykle łatwo przemarzają. Najlepiej rośnie na glebach głębokich, żyznych i bogatych w składniki pokarmowe. Jest higrolubny - wymaga stanowisk wilgotnych lub mokrych. Siewki i bardzo młode drzewa są wybitnie cieniolubne, potem jednak zupełnie zmieniają preferencje i jako duże drzewa stają się zdecydowanie światłolubne. Roślina odporna na zanieczyszczenia powietrza.
Jesion wyniosły - korzyści
- Duży jesion wyniosły produkuje dziennie około 0,7 kg tlenu,
- Jesion wyniosły jest jednym z bardziej efektywnych drzew pochłaniających pyły dzięki czemu jest bardzo przydatny w walce ze smogiem,
- Szybko rosnące drzewo - tempo wzrostu wynosi od 50 do 150 cm rocznie,
- Osiąga wiek 200-300 lat, a w niektórych przypadkach nawet 400 lat.
Pozostaw Swój Ślad z BioSpace i posadź Jesion wyniosły w swojej okolicy.
*Stratyfikacja nasion – proces przysposabiania nasion do kiełkowania, polegający na usunięciu spoczynku, poprzez umieszczenie nasion w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze (stratyfikacja chłodna) lub podłożu o temperaturze sprzyjającej kiełkowaniu (stratyfikacja cieplna).